Izotz-kandelak : (eleberria) ; Gobernadore jaunari eta beste zenbait jauni : (gutunak) / Nemesio Etxaniz ; Iñaki Segurolaren aurkezpena, edizioa eta oharrak
Nemesio Etxanis (Azkoitia 1899-Donostia 1982) apaiz euskaltzale eta langile nekagaitza izan zen bere aldi guztian. Ipuin, antzerki, olerko, abesti, irrati-gidoi eta abar idatzi zituen: euskarak zer behar, berak hura egin, agintariekin beti lehian eta borrokan, frankismoak uzten zuen zirrikitu txikiena baliatuz euskarari bultza egiteko, Ixan zen, hala ere, argitara gabe utzi zuen lan bat, zentsuraren eraginez baino gehiago bere lankideen eta gogaideen beldurrez: hain zuzen ere, gaur estrainekoz plazaratzen dugun Izotz- kandelak eleberriak apaiz baten bizitza eta borabeherak kontatzen ditu; don Ximon du izena apaizak, eta hainbat zatian don Nemesioren beraren bizitzaren antz nabarmena. Autobiografiko samarra ote den, alegia. Horrez gain, eleberriko protagonistak fedeari buruzko zalantzak eta seigarrenaren inguruko duda-mudak erakusten ditu, eta horrenbestez ez da harritzekoa ere Etxanizek halako kezka izatea, liburua kaleratzeko une ego0kia ote zen; kezkak kezka, argi eta garbi azaldu zuen, behin baino gehiagotan, bere lana moldiztegira eramateko gogoa eta, urte batzuk ezkutuan eman ondoren, Mikel Atxagak berreskuratu du eskuizkribua eta Iñaki Segurolak prestatu edizioa. Liburu honen bigarren zatia ez zen jendarterako idatzi, hasiera batean, Gipuzkoako Gobernadore jaunari eta beste zenbait jaun eta jautxori eskutitz ugari idatzi zien don Nemesio zenak, euskararen eta euskaldunen zapalketa behin eta berriro salatzeko, eta berri honekiko erruki eta errespetua eskatzeko. Bere a...
| Egile nagusia: | |
|---|---|
| Egilea(k): | |
| Argitaratua: |
Donostia :
Elkar,
L.G. 1992
|
| Bilduma: |
Orhi (Elkar)
; 36 |
| Generoa / Forma: |
Helduentzako Literatura
|
| Sinopsia: | Nemesio Etxanis (Azkoitia 1899-Donostia 1982) apaiz euskaltzale eta langile nekagaitza izan zen bere aldi guztian. Ipuin, antzerki, olerko, abesti, irrati-gidoi eta abar idatzi zituen: euskarak zer behar, berak hura egin, agintariekin beti lehian eta borrokan, frankismoak uzten zuen zirrikitu txikiena baliatuz euskarari bultza egiteko, Ixan zen, hala ere, argitara gabe utzi zuen lan bat, zentsuraren eraginez baino gehiago bere lankideen eta gogaideen beldurrez: hain zuzen ere, gaur estrainekoz plazaratzen dugun Izotz- kandelak eleberriak apaiz baten bizitza eta borabeherak kontatzen ditu; don Ximon du izena apaizak, eta hainbat zatian don Nemesioren beraren bizitzaren antz nabarmena. Autobiografiko samarra ote den, alegia. Horrez gain, eleberriko protagonistak fedeari buruzko zalantzak eta seigarrenaren inguruko duda-mudak erakusten ditu, eta horrenbestez ez da harritzekoa ere Etxanizek halako kezka izatea, liburua kaleratzeko une ego0kia ote zen; kezkak kezka, argi eta garbi azaldu zuen, behin baino gehiagotan, bere lana moldiztegira eramateko gogoa eta, urte batzuk ezkutuan eman ondoren, Mikel Atxagak berreskuratu du eskuizkribua eta Iñaki Segurolak prestatu edizioa. Liburu honen bigarren zatia ez zen jendarterako idatzi, hasiera batean, Gipuzkoako Gobernadore jaunari eta beste zenbait jaun eta jautxori eskutitz ugari idatzi zien don Nemesio zenak, euskararen eta euskaldunen zapalketa behin eta berriro salatzeko, eta berri honekiko erruki eta errespetua eskatzeko. Bere apaiz izaera erabiltzen zuen errejimen katoliko hari kontraesanak sortzeko, eta ez beti eraginik gabe: Valencia Remón gobernadoreak kontzientzi arazoak zirela eta utzi zuen bere kargua. Irakurtzeko zoragarriak izateaz gain, balio historiko aparta dute gutunok, bai eta eraskin gisa Segurolak prestatu dituen agiriek ere. |
|---|---|
| Finantzaketa: | Liburu honek Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailaren laguntza jaso du |
| Deskribapen fisikoa: | 293 or. ; 21 cm |
| ISBN: | 84-7917-210-X |
| Hizkuntzari buruzko oharra: | Testua euskaraz eta gaztelaniaz |